Адам ұрлау және ұрлау Біріккен Араб Әмірліктерінің заңдары бойынша ауыр қылмыстық құқық бұзушылық болып табылады, өйткені олар адамның бостандығы мен жеке қауіпсіздігіне негізгі құқығын бұзады. БАӘ 3 жылғы № 1987 Қылмыстық кодекс туралы Федералдық заңында осы қылмыстарға қатысты нақты анықтамалар, жіктеулер және жазалар көрсетілген. Ел өз азаматтары мен тұрғындарын заңсыз қамауда ұстау немесе еркінен тыс тасымалдаумен байланысты жарақаттан және ықтимал зияннан қорғауды мақсат етіп, мұндай құқық бұзушылықтарға қарсы қатаң ұстанымды ұстанады. Адам ұрлау мен ұрлаудың құқықтық салдарын түсіну қауіпсіз ортаны сақтау және БАӘ-нің әртүрлі қауымдастықтарында заң үстемдігін сақтау үшін өте маңызды.

БАӘ-де адам ұрлаудың заңды анықтамасы қандай?

БАӘ 347 жылғы Қылмыстық кодекс туралы № 3 Федералдық заңының 1987-бабына сәйкес, адам ұрлау заңды негіздеусіз адамды қамауға алу, ұстау немесе жеке бас бостандығынан айыру әрекеті ретінде анықталады. Заңда бұл заңсыз бас бостандығынан айыру әрекеттің ұзақтығына немесе қолданылған құралдарына қарамастан күш қолдану, алдау немесе қорқыту арқылы болуы мүмкін екенін көрсетеді.

БАӘ-дегі адам ұрлаудың заңды анықтамасы сценарийлер мен жағдайлардың кең ауқымын қамтиды. Оған адамның еркінен тыс күштеп ұрлау немесе қамауға алу, сондай-ақ оны бас бостандығынан айыру жағдайына азғыру немесе алдау жатады. Адамның қозғалысын немесе бостандығын шектеу үшін физикалық күш қолдану, мәжбүрлеу немесе психологиялық айла-шарғы жасау БАӘ заңы бойынша адам ұрлау ретінде қарастырылады. Адам ұрлау қылмысы жәбірленушінің басқа жерге көшірілуіне немесе бір жерде ұсталуына қарамастан, оның жеке бас бостандығы заңсыз шектелген жағдайда толық болып табылады.

БАӘ заңымен танылған адам ұрлау қылмыстарының қандай түрлері бар?

БАӘ Қылмыстық кодексі адам ұрлау қылмыстарын белгілі факторлар мен жағдайларға байланысты әртүрлі түрлерге таниды және жіктейді. БАӘ заңы бойынша адам ұрлау қылмыстарының әртүрлі түрлері:

Қарапайым ұрлау: Бұл адамды ешқандай қосымша ауырлататын мән-жайларсыз күштеу, алдау немесе қорқыту арқылы бас бостандығынан заңсыз айырудың негізгі әрекетін білдіреді.
Ауырлатылған ұрлау: Бұл түрге зорлық-зомбылық қолдану, азаптау немесе жәбірленушіге дене жарақатын келтіру немесе бірнеше қылмыскерлерді тарту сияқты ауырлататын факторлармен қатар жүретін адам ұрлау жатады.
Төлем үшін ұрлау: Бұл қылмыс адам ұрлау жәбірленушіні босату үшін өтемақы немесе басқа да қаржылық немесе материалдық пайда алу мақсатында жүзеге асырылған кезде орын алады.
Ата-ананың ұрлауы: Бұл ата-аналардың бірінің баласын екінші ата-ананың қамқорлығынан немесе қамқорлығынан заңсыз алуы немесе ұстап қалуы, екіншісін балаға қатысты заңды құқықтарынан айыруы.
Кәмелетке толмағандарды ұрлау: Бұл жәбірленушілердің осалдығына байланысты ерекше ауыр қылмыс ретінде қарастырылатын балаларды немесе кәмелетке толмағандарды ұрлауды білдіреді.
Мемлекеттік қызметкерлерді немесе дипломаттарды ұрлау: Мемлекеттік қызметкерлерді, дипломаттарды немесе ресми мәртебесі бар басқа адамдарды ұрлау БАӘ заңы бойынша бөлек және ауыр қылмыс болып саналады.

Адам ұрлау қылмысының әрбір түрі әртүрлі жазалар мен жазаларды қамтуы мүмкін, ең ауыр зардаптар ауырлататын факторлармен, зорлық-зомбылықпен немесе балалар немесе лауазымды тұлғалар сияқты осал тұлғаларды нысанаға алумен байланысты істерге арналған.

БАӘ-дегі адам ұрлау мен ұрлау қылмыстарының айырмашылығы неде?

Адам ұрлау мен ұрлау бір-бірімен байланысты қылмыстар болғанымен, БАӘ заңы бойынша екеуінің арасында негізгі айырмашылықтар бар. Міне, айырмашылықтарды көрсететін кесте:

Aspect	Адам ұрлау	Ұрлау
анықтама	Күш қолдану, алдау немесе қорқыту арқылы адамды бас бостандығынан заңсыз айыру	Адамның еркінен тыс, оны бір жерден екінші жерге заңсыз алып кету немесе ауыстыру
қозғалыс	Міндетті емес	Жәбірленушінің қозғалысын немесе тасымалдауын қамтиды
ұзақтық	Кез келген уақытқа, тіпті уақытша болуы мүмкін	Көбінесе қамауда ұстау немесе қамауда ұстаудың ұзағырақ мерзімін білдіреді
Ниет	Әртүрлі мақсаттарда, соның ішінде төлем, зиян немесе мәжбүрлеу үшін болуы мүмкін	Көбінесе барымтаға алу, жыныстық қанау немесе заңсыз қамау сияқты нақты ниеттермен байланысты
Жәбірленушінің жасы	Кез келген жастағы зардап шеккендерге қолданылады	Кейбір ережелер кәмелетке толмағандарды немесе балаларды ұрлауды ерекше қарастырады
Айыппұлдар	Жаза ауырлататын факторларға, жәбірленушінің мәртебесіне және жағдайларға байланысты өзгеруі мүмкін	Әдетте кәмелетке толмағандар немесе жыныстық қанаушылықпен байланысты істерде қарапайым адам ұрлаудан гөрі қатаңырақ жаза қолданылады.

Біріккен Араб Әмірліктерінің Қылмыстық кодексі адам ұрлау мен ұрлаудың аражігін ажыратса да, бұл құқық бұзушылықтар жиі бір-біріне сәйкес келетінін немесе бір мезгілде орын алатынын атап өткен жөн. Мысалы, ұрлау жәбірленушіні жылжыту немесе тасымалдау алдында ұрлаудың бастапқы әрекетін қамтуы мүмкін. Нақты айыптар мен жазалар әр істің мән-жайына және заңның қолданылатын ережелеріне қарай белгіленеді.

БАӘ-де адам ұрлау және ұрлау қылмыстарының алдын алу үшін қандай шаралар қолданылады?

БАӘ өз шекараларында адам ұрлау және ұрлау қылмыстарының алдын алу және оған қарсы тұру үшін әртүрлі шараларды жүзеге асырды. Міне, кейбір негізгі шаралар:

Қатаң заңдар мен жазалар: БАӘ-де адам ұрлау және ұрлау қылмыстары үшін ауыр жазалар, соның ішінде ұзақ түрме жазасын және айыппұлдарды белгілейтін қатаң заңдар бар. Бұл қатаң жазалар мұндай қылмыстардың алдын алу шарасы болып табылады.
Құқық қорғаудың кешенді қызметі: Біріккен Араб Әмірліктерінің полиция және қауіпсіздік күштері сияқты құқық қорғау органдары адам ұрлау және ұрлау оқиғаларына тез және тиімді әрекет ету үшін жақсы дайындалған және жабдықталған.
Жетілдірілген қадағалау және мониторинг: Ел ұрлау және ұрлау қылмыстарын жасаған адамдарды қадағалап, ұстау үшін бейнебақылау камералары мен мониторинг технологиясын қоса алғанда, алдыңғы қатарлы бақылау жүйелеріне инвестиция салды.
Қоғамдық ақпараттандыру науқандары: БАӘ үкіметі мен тиісті органдары азаматтар мен тұрғындарды ұрлау мен ұрлауға қатысты қауіптер мен алдын алу шаралары туралы хабардар ету үшін халықты ақпараттандыру науқандарын жүйелі түрде жүргізеді.
Халықаралық ынтымақтастық: БАӘ халықаралық құқық қорғау органдарымен және ұйымдарымен трансшекаралық адам ұрлау және ұрлау істерімен күресу, сондай-ақ құрбандардың қауіпсіз оралуын жеңілдету үшін белсенді ынтымақтасады.
Жәбірленушілерді қолдау қызметтері: БАӘ кеңес беруді, заңгерлік көмекті және оңалту бағдарламаларын қоса алғанда, ұрлау және ұрлау құрбандарына қолдау көрсету қызметтері мен ресурстарын ұсынады.
Саяхатқа қатысты кеңес беру және қауіпсіздік шаралары: Үкімет азаматтар мен тұрғындарға, әсіресе қауіпті аймақтарға немесе елдерге барған кезде, хабардар болу және сақтық шараларын насихаттау үшін саяхат туралы кеңестер мен қауіпсіздік нұсқауларын шығарады.
Қоғамдық келісім: Құқық қорғау органдары қырағылықты, күдікті әрекеттер туралы хабарлауды және адам ұрлау мен ұрлау жағдайларының алдын алу және шешуде ынтымақтастықты ынталандыру үшін жергілікті қауымдастықтармен тығыз жұмыс істейді.

Осы кешенді шараларды жүзеге асыру арқылы БАӘ қауіпсіз ортаны құруға және адамдарды осындай ауыр қылмыстарға қатысуға жол бермеуге, сайып келгенде өз азаматтары мен тұрғындарының қауіпсіздігі мен әл-ауқатын қорғауға бағытталған.

БАӘ-де адам ұрлау үшін қандай жазалар бар?

Біріккен Араб Әмірліктерінде адам ұрлау ауыр қылмыс болып саналады және мұндай қылмыстар үшін жазалар «Қылмыс пен жазалау туралы заң шығару туралы» 31 жылғы № 2021 Федералдық заңда көрсетілген. Адам ұрлау үшін жаза жағдайларға және іске қатысты нақты факторларға байланысты өзгереді.

БАӘ Қылмыстық кодексінің 347-бабына сәйкес, адам ұрлау үшін негізгі жаза бес жылдан аспайтын мерзімге бас бостандығынан айыру болып табылады. Алайда, егер адам ұрлау күш қолдану, қорқыту немесе алдау сияқты ауырлататын мән-жайларды қамтыса, жаза айтарлықтай қатал болуы мүмкін. Мұндай жағдайларда қылмыскер он жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айырылуы мүмкін, ал егер ұрлау жәбірленушінің өліміне әкеп соқтырса, жаза өмір бойына бас бостандығынан айыру немесе тіпті өлім жазасына кесілуі мүмкін.

Сонымен қатар, егер адам ұрлауға кәмелетке толмаған (18 жасқа толмаған) немесе мүгедек адам қатысты болса, жаза одан да ауыр. БАӘ Қылмыстық кодексінің 348-бабында кәмелетке толмаған адамды немесе мүгедекті ұрлау жеті жылдан кем емес мерзімге бас бостандығынан айырумен жазаланады деп көрсетілген. Егер ұрлау жәбірленушінің өліміне әкеп соқтырса, қылмыскер өмір бойына бас бостандығынан айырылуы мүмкін немесе өлім жазасына кесілуі мүмкін.

Билік елдегі барлық адамдардың қауіпсіздігі мен қауіпсіздігін қамтамасыз етуге міндеттенеді және адам ұрлау немесе ұрлаудың кез келген түрі ауыр қылмыс болып саналады. Заңды жазалардан басқа, адам ұрлау үшін сотталғандар БАӘ азаматтары еместер үшін депортациялау және қылмысқа қатысты кез келген активтерді немесе мүлікті тәркілеу сияқты қосымша салдарға тап болуы мүмкін.

БАӘ-де ата-ананы ұрлаудың құқықтық салдары қандай?

Біріккен Араб Әмірліктерінде ата-ананың ұрлауына қатысты арнайы заңдар бар, бұл жалпы бала ұрлау істерінен бөлек қылмыс ретінде қарастырылады. Ата-ананың ұрлауы 28 жылғы № 2005 «Жеке мәртебе туралы» Федералдық заңның ережелерімен реттеледі. Осы заңға сәйкес, ата-ананың ұрлауы ата-аналардың бірінің екінші ата-ананың қорғаншылық құқығын бұза отырып, баланы алып кету немесе ұстау жағдайы ретінде анықталады. Мұндай әрекеттердің салдары ауыр болуы мүмкін.

Біріншіден, құқық бұзушы ата-ана ата-анасын ұрлағаны үшін қылмыстық жауапкершілікке тартылуы мүмкін. БАӘ Қылмыстық кодексінің 349-бабына сәйкес, баласын заңды қамқоршыдан ұрлаған немесе жасырған ата-ана екі жылға дейін бас бостандығынан айыру және айыппұлмен жазалануы мүмкін. Сонымен қатар, БАӘ соттары баланы заңды қамқоршыға дереу қайтару туралы ұйғарым шығара алады. Мұндай бұйрықтарды орындамау сотты құрметтемегені үшін ықтимал бас бостандығынан айыру немесе айыппұлдарды қоса алғанда, қосымша құқықтық салдарға әкелуі мүмкін.

Халықаралық элементтерді қамтитын ата-ананың ұрлауы жағдайында БАӘ халықаралық балаларды ұрлаудың азаматтық аспектілері туралы Гаага конвенциясының принциптерін ұстанады. Егер ұрлау конвенция ережелерін бұзады деп танылса, соттар баланы өзінің тұрақты тұратын еліне қайтаруға бұйрық бере алады.

БАӘ-де бала ұрлау қылмыстары үшін қандай жазалар бар?

БАӘ-де бала ұрлау ауыр қылмыс болып табылады және заң бойынша қатаң жазаға тартылады. БАӘ Қылмыстық кодексінің 348-бабына сәйкес, кәмелетке толмаған баланы (18 жасқа толмаған) ұрлау кем дегенде жеті жылға бас бостандығынан айырумен жазаланады. Егер ұрлау баланың өліміне әкеп соқтырса, қылмыскер өмір бойына бас бостандығынан айырылуы мүмкін немесе өлім жазасына кесілуі мүмкін.

Сонымен қатар, бала ұрлау үшін сотталғандарға қомақты айыппұл салынуы мүмкін, мүлкі тәркіленуі және БАӘ азаматтары еместер депортациялануы мүмкін. БАӘ кәмелетке толмағандардың қауіпсіздігі мен әл-ауқатын қорғау жөніндегі өзінің міндеттемесін көрсететін балаларға қарсы қылмыстарға мүлдем төзбеушілік тәсілін қолданады.

БАӘ-де ұрлау құрбандары мен олардың отбасыларына қандай қолдау көрсетіледі?

Біріккен Араб Әмірліктері адам ұрлаудың құрбандар мен олардың отбасыларына ауыр тиетін әсерін мойындайды. Осылайша, осындай сынақтар кезінде және одан кейін оларға көмектесу үшін әртүрлі қолдау қызметтері мен ресурстары қолжетімді.

Біріншіден, БАӘ билігі ұрлау құрбандарының қауіпсіздігі мен әл-ауқатына басымдық береді. Құқық қорғау органдары барлық қолда бар ресурстар мен тәжірибені пайдалана отырып, зардап шеккендерді табу және құтқару үшін жылдам және мұқият жұмыс істейді. Полиция құрамындағы жәбірленушілерге қолдау көрсету бөлімшелері тергеу және қалпына келтіру процесінде зардап шеккендерге және олардың отбасыларына дереу көмек, кеңес және нұсқаулар береді.

Сонымен қатар, БАӘ-де қылмыс құрбандарына, соның ішінде ұрлауды қоса алғанда, жан-жақты қолдау қызметтерін ұсынатын бірнеше үкіметтік және үкіметтік емес ұйымдар бар. Бұл қызметтер психологиялық кеңес беруді, заңгерлік көмекті, қаржылық көмекті және ұзақ мерзімді оңалту бағдарламаларын қамтуы мүмкін. Әйелдер мен балаларға арналған Дубай қоры және адам саудасының құрбандарына арналған Эваа баспаналары сияқты ұйымдар ұрлау құрбандары мен олардың отбасыларының ерекше қажеттіліктеріне бейімделген арнайы күтім мен қолдау көрсетеді.

БАӘ-де адам ұрлады деп айыпталған адамдардың құқықтары қандай?

Біріккен Араб Әмірліктерінде адам ұрлады деп айыпталған адамдар БАӘ заңдары мен конституциясы бойынша белгілі бір заңды құқықтар мен қорғауларға құқылы. Бұл құқықтарға мыналар жатады:

Кінәсіздік презумпциясы: Адам ұрлады деп айыпталған адамдар сот арқылы кінәсі дәлелденгенге дейін кінәсіз деп есептеледі.
Заңды өкілдік құқығы: Айыпталушы тұлғалардың өз таңдауы бойынша адвокатты қорғауға немесе егер олардың заңды өкілдікке мүмкіндігі болмаса, мемлекет тағайындаған адвокатқа ие болуға құқығы бар.
Тиісті процесс құқығы: БАӘ құқықтық жүйесі ақылға қонымды мерзім ішінде әділ және ашық сот талқылауына құқықты қамтитын тиісті процесс құқығына кепілдік береді.
Түсіндіру құқығы: Араб тілін білмейтін немесе түсінбейтін айыпталушының сот ісін жүргізу кезінде аудармашыға құқығы бар.
Дәлелдерді ұсыну құқығы: Айыпталушы тұлғалар сот талқылауы кезінде өз қорғауында айғақтар мен куәларды ұсынуға құқылы.
Шағымдану құқығы: Адам ұрлау үшін сотталған адамдар үкім мен үкімге жоғары тұрған сотқа шағымдануға құқылы.
Адамгершілікпен қарау құқығы: Айыпталушы адамдар азаптауға немесе қатыгездікке, адамгершілікке жатпайтын немесе ар-намысты қорлайтын қарым-қатынасқа ұшырамай, адамгершілікпен және абыроймен қарауға құқылы.
Жеке өмірге және отбасылық сапарларға құқығы: Айыпталушы тұлғалардың жеке өміріне қол сұғылмау құқығы және отбасы мүшелерімен кездесуге құқығы бар.

Айыпталушы адамдар өз құқықтарын білуі керек және олардың құқықтарының бүкіл сот процесінде қорғалуын қамтамасыз ету үшін заңгерге жүгінуі керек.

БАӘ азаматтарына қатысты халықаралық ұрлау істерін БАӘ қалай шешеді?

БАӘ-нің 38 жылғы № 2006 «Айыпталушылар мен сотталғандарды экстрадициялау туралы» Федералдық заңы халықаралық ұрлау істері бойынша экстрадициялау рәсімдерінің құқықтық негізін береді. Бұл заң БАӘ-ге БАӘ азаматын шетелде ұрлады деп айыпталған немесе сотталған адамдарды экстрадициялауды сұрауға мүмкіндік береді. Сонымен қатар, БАӘ Қылмыстық кодексінің 16-бабы БАӘ-ге елден тыс жерде өз азаматтарына қарсы жасалған қылмыстарға қатысты юрисдикция береді, бұл БАӘ құқықтық жүйесінде қудалауға мүмкіндік береді. БАӘ сонымен қатар бірнеше халықаралық конвенцияларға, соның ішінде трансшекаралық адам ұрлау істері бойынша ынтымақтастық пен құқықтық көмекті жеңілдететін кепілге алуға қарсы халықаралық конвенцияға қол қойды. Бұл заңдар мен халықаралық келісімдер БАӘ билігіне жедел шаралар қабылдауға және халықаралық адам ұрлау қылмыскерлерінің сот алдында жауап беруін қамтамасыз етуге мүмкіндік береді.