Lapurreta, delitu bat egiteko asmoz eraikin edo etxebizitza batean legez kanpo sartzea dakar, delitu larria da Arabiar Emirerri Batuetan. Zigor Kodeari buruzko 3ko UAEko 1987. Lege Federalak definizio, sailkapen eta zigor zehatzak zehazten ditu, lapurreta bezalako delituak hautsi eta sartzearekin lotutakoak. Lege hauek herrialdeko pertsonen eta enpresen segurtasuna eta jabetza eskubideak babestea dute helburu. Lapurreta-delituen lege-ondorioak ulertzea funtsezkoa da egoiliarrek eta bisitariek EAEko komunitate ezberdinetan legea eta ordena mantentzeko.

Zein da EAEko lapurretaren legezko definizioa?

Zigor Kodeari buruzko 401ko UAEko 3. Lege Federalaren 1987. artikuluaren arabera, lapurreta zehatz-mehatz definitzen da etxebizitza, etxebizitza edo egoitza, lan, biltegiratze, hezkuntza, osasun-laguntza edo gurtza-zerbitzuetara sartzeko ekintza gisa. ezkutuko baliabideak edo objektuen edo pertsonen kontrako indarra erabiliz, delitu edo delitu-delituren bat egiteko asmoarekin, hala nola lapurreta, erasoa, ondasunen suntsiketa edo urraketa. Legezko definizioa integrala da, eraikin eta egitura ugaritan legez kontrako sarrera hartzen du, ez bakarrik bizitegi-higiezinetan.

Legeak lapurreta osatzen duten hainbat zirkunstantzia zehazten ditu. Jabetza batean sartzea derrigorrezko metodoen bidez sartzen da, hala nola, leihoak, ateak haustea, sarrailak hautatzeko edo tresnak erabiltzea segurtasun-sistemak saihesteko eta baimenik gabeko sarbidea lortzeko. Lapurretak ere aplikatzen dira pertsona bat lokal batean iruzurren bidez sartzen den kasuetan, hala nola, bisitari legitimo baten, zerbitzu-hornitzaile baten nortasuna ordezkatzean edo sarrera asmo faltsuekin lortuz. Funtsezkoa, lokalaren barruan ondorengo delitu-ekintza bat egiteko asmoa, hala nola lapurreta, bandalismoa edo beste edozein delitu, lapurreta bereizten duen faktorea da lapurreta beste jabetza-delituengandik, urraketa bezalako beste delituetatik bereizten dituena. EAEk oso serio hartzen dute lapurreta, espazio pribatu eta publikoen santutasuna eta segurtasuna urratzen baititu.

Zein dira EAEko Zigor Zuzenbidearen arabera lapurreta-delituen mota desberdinak?

EAEko Zigor Kodeak lapurreta-delituak hainbat motatan sailkatzen ditu, bakoitza larritasun-maila ezberdinekin eta dagozkien zigorrekin. Sailkapenak, besteak beste, indarraren erabilera, armen parte hartzea, norbanakoen presentzia lokaletan, eguneko ordua eta inplikatutako egile kopurua hartzen ditu kontuan. Hona hemen lapurreta-delituen mota nagusiak laburbiltzen dituen taula:

Arau-hauste Mota	Deskribapena
Lapurreta sinplea	Jabetza legez kanpo sartzea delitu bat egiteko asmoarekin, lokalean dauden pertsonen aurkako indarra, indarkeria edo armarik erabili gabe.
Lapurreta larritua	Legez kanpoko sarrera, indarra, indarkeria edo indarkeriaren mehatxua erabiltzea lokalean dauden pertsonen aurka, hala nola, etxearen jabeak, okupatzaileak edo segurtasun langileak.
Lapurreta armatua	Legez kanpoko jabetza batean sartzea arma edo su-arma daraman bitartean, erabili edo ez kontuan hartu gabe.
Lapurreta Gauez	Lapurreta gaueko orduetan egiten da, normalean ilunabarra eta egunsentiaren artean, lokala bizilagunek edo langileek okupatuko dutela aurreikusten dutenean.
Konplizeekin lapurreta	Bi pertsona edo gehiagok elkarrekin jarduten duten lapurreta egitea, askotan plangintza eta koordinazio maila handiagoarekin.

Zeintzuk dira EAEko lapurreta saiakeraren karguak eta zigorrak?

EAEko Zigor Kodeak lapurreta saiakerak osatutako lapurretaren aparteko delitu gisa hartzen du. Zigor Kodearen 35. artikuluak dio delitua egiteko saiakera zigorgarria dela, nahiz eta aurreikusitako delitua burutu ez izan, baldin eta saiakera delituaren exekuzioaren hasiera izan bada. Zehazki, Zigor Kodeko 402. artikuluak lapurreta saiakerak jorratzen ditu. Honen arabera, lapurreta egiten saiatzen den baina egintza betetzen ez duen pertsona oro bost urte baino gehiagoko espetxealdi-zigorra ezarriko da. Zigor hau lapurreta-saiakera edozein dela ere aplikatzen da (soila, larriagoa, armatua edo gauez).

Garrantzitsua da lapurreta saiakeraren zigorra areagotu egin daitekeela saiakerak indarra, indarkeria edo armak erabiltzen baditu. 403. artikuluak dio lapurreta saiakerak norbanakoen aurka indarra erabiltzea edo armak eramatea baldin badakar, zigorra gutxienez bost urteko espetxealdi-zigorra izango da. Gainera, lapurretaren saiakerak lokalean dauden pertsonen aurkako indarkeriaren erabilera baldin bada, lesio fisikoak eraginez, zigorra gutxienez zazpi urteko kartzela-zigorra igo daiteke, 404. artikuluaren arabera.

Laburbilduz, lapurreta saiakerak amaitutako lapurretak baino zigor larriagoa badakar ere, oraindik ere delitu larritzat hartzen da EAEko legediaren arabera. Karguak eta zigorrak inguruabar zehatzen araberakoak dira, hala nola, indarraren, indarkeriaren edo armen erabileraren eta delitu saiakeran zehar lokaletan dauden pertsonak egotea.

Zein da EAEko lapurreta-epaietarako ohiko zigorra edo kartzela-denbora?

EAEko lapurreta zigorretarako ohiko zigorra edo kartzela-denbora aldatu egiten da delitu motaren eta larritasunaren arabera. Faktore larrigarririk gabeko lapurreta soilak 1 eta 5 urte arteko kartzela-zigorra ekar dezake. Indarra, indarkeria edo armen erabilera dakarten lapurreta larriagorako, kartzela-zigorra 5 eta 10 urte bitartekoa izan daiteke. Armaz egindako lapurreta edo lesio fisikoa eragiten duten lapurreta kasuetan, zigorra 15 urteko edo gehiagoko kartzela-zigorra izan daiteke.

Zein defentsa juridiko erabil daitezke EAEko lapurreta karguetarako?

EAEko lapurretak salatzen direnean, hainbat defentsa juridiko aplika daitezke, kasuaren egoera zehatzen arabera. Hona hemen erabil daitezkeen balizko defentsa juridiko batzuk:

Asmo falta: Lapurreta egotzita egoteko, akusatuak frogatu behar du akusatuak legez kanpoko sarreran delitua egiteko asmoa zuela. Demandatuak asmo hori ez zuela frogatzen badu, baliozko defentsa izan liteke.
Identitate okerra: Akusatuak lapurreta egiteagatik gaizki identifikatuta edo gaizki leporatu zituztela frogatzen badu, akusazioak bertan behera uztea edo baztertzea ekar dezake.
Derrigortasuna edo derrigortasuna: Akusatua indarkeriaren edo kalteen mehatxupean lapurreta egitera behartu edo behartu zuten kasuetan, behartzearen edo hertsazioaren defentsa aplikagarria izan daiteke.
Intoxikazioa: Borondatezko intoxikazioa, oro har, defentsa baliozkoa ez den arren, akusatuak nahi gabe mozkortuta zegoela edo bere egoera mentala nabarmen kaltetuta zegoela frogatzen badu, faktore aringarri gisa erabil liteke.
baimena: Akusatuak lokalera sartzeko baimena edo baimena balu, iruzur bidez lortuta ere, lapurretaren karguaren legez kanpoko sarrera elementua ezeztatu lezake.
Harrapaketa: Lege betearazteko agintariek akusatua lapurreta egitera bultzatu edo konbentzitu duten kasu bakanetan, harrapaketaren defentsa planteatu daiteke.
Erotasuna edo ezintasun mentala: Ustezko lapurreta egin zen unean akusatuak aitortutako buruko gaixotasun edo ezintasunen bat jasaten bazuen, defentsa gisa erabil liteke.

Garrantzitsua da aipatzea defentsa juridiko hauen aplikagarritasuna eta arrakasta kasu bakoitzeko gertakari eta zirkunstantzia zehatzen araberakoa dela, baita froga eta argudio juridikoak emateko gaitasunaren araberakoa ere.

Zeintzuk dira lapurreta, lapurreta eta lapurreta delituen arteko desberdintasun nagusiak EAEko legeen arabera?

Arau-hauste	Definizioa	Funtsezko elementuak	Zigorrak
Theft	Beste pertsona baten ondasunak legez kanpo hartzea eta kanporatzea baimenik gabe atxikitzeko asmoz	Ondasunak hartzea, Jabearen baimenik gabe, Jabetza atxikitzeko asmoa	Hilabete gutxi batzuetatik urte batzuetako espetxealdia, Isunak, Balizko bizi osorako espetxe zigorra kasu larrietan
lapurreta	Jabetza batean legez kanpo sartzea, lapurreta edo legez kanpoko beste jarduera batzuk egiteko asmoz	Legez kanpoko sarrera, Sartu ondoren delitua egiteko asmoa	Hilabete gutxi batzuetatik urte batzuetako espetxealdia, Isunak, Balizko bizi osorako espetxe zigorra kasu larrietan
Lapurreta	Indarkeria edo hertsadura erabiliz egindako lapurreta	Ondasunen lapurreta, Indarkeria edo hertsadura erabiltzea	Hilabete gutxi batzuetatik urte batzuetako espetxealdia, Isunak, Balizko bizi osorako espetxe zigorra kasu larrietan

Taula honek EAEko legediaren arabera lapurreta, lapurreta eta lapurreta delituen definizio nagusiak, elementuak eta zigor potentzialak nabarmentzen ditu. Zigorrak alda daitezke arau-haustearen larritasunaren, lapurtutako elementuen balioa, indarraren edo armen erabilera, krimenaren garaia (adibidez, gauez), hainbat egileren parte hartzea eta helburu zehatzaren arabera. delitua (adibidez, gurtza-eremuak, eskolak, egoitzak, bankuak).